Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre; Türkiye toplam nüfusu 2016 yılı sonu itibariyle 79 milyon 814 bin 871 iken çocuk nüfus 22 milyon 891 bin 140 oldu. Birleşmiş Milletler tanımına göre; 0-17 yaş grubunu içeren çocuk nüfus, 1935 yılında toplam nüfusun %45’ini oluştururken 2008 yılında toplam nüfusun %31,5’ini, 2016 yılında ise toplam nüfusun %28,7’sini oluşturdu.

Dünya nüfusunun 2016 yılında %30,3’ünü çocuk nüfus oluşturdu. En yüksek çocuk nüfus oranına sahip ilk üç ülke sırasıyla; %56 ile Nijer, %55,3 ile Uganda ve %54 ile Mali oldu. Türkiye %28,7 ile 167 ülke arasında en fazla çocuk nüfus oranına sahip 96. ülke oldu.

ADNKS sonuçlarına göre; 2016 yılında çocuk nüfusun toplam il nüfusu içindeki oranı illere göre incelendiğinde, en yüksek çocuk nüfus oranına sahip olan il, %47 ile Şanlıurfa oldu. Şanlıurfa ilini %46,8 ile Şırnak ve %44,5 ile Ağrı izledi. Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu iller ise %17,6 ile Tunceli, %18,8 ile Edirne ve %19,2 ile Kırklareli oldu.

Çocuk nüfus oranının en yüksek ve en düşük olduğu ilk 5 il, 2016
Her iki bebekten biri sezaryen ile doğdu

Sağlık Bakanlığı verilerine göre; 2002 yılında %21 olan sezaryen doğum oranı 2014 yılında %51, 2015 yılında ise %53 oldu.

İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS) 1. Düzeye göre; 2015 yılında sezaryen doğumların en yüksek oranda görüldüğü bölge %64 ile TR6 Akdeniz (Antalya, Isparta, Burdur, Adana, Mersin, Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye), en düşük oranda görüldüğü bölge ise %33 ile TRA Kuzeydoğu Anadolu  (Erzurum, Erzincan, Bayburt, Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) oldu.

ADNKS, 2016 yılı sonuçlarına göre; yeni doğan bebeklere konulan en popüler erkek isimleri, Yusuf, Eymen ve Ömer, en popüler kız isimleri ise Zeynep, Elif ve Hiranur oldu. Son 17 yılda doğan çocuklara verilen en popüler erkek isimlerinin Yusuf, Mehmet ve Mustafa, en popüler kız isimlerinin ise Zeynep, Elif ve Merve olduğu görüldü.

Öğretim yılı ve eğitim seviyesine göre net okullaşma oranı, ortaöğretimde bir önceki yıla göre artış gösterdi. Ortaöğretim seviyesinde net okullaşma oranı 2015/’16 öğretim yılında %79,8 iken 2016/’17 öğretim yılında %82,5 oldu. Net okullaşma oranı cinsiyet açısından karşılaştırıldığında, cinsiyetler arasında önemli bir farklılığın olmadığı görüldü.

Ortaöğretim seviyesindeki kız çocuklarının net okullaşma oranının 2016/’17 öğretim yılında en yüksek olduğu il, %100 ile Rize oldu. Bu ili %98,2 ile Isparta ve %97,7 ile Artvin izledi. Net okullaşma oranının en düşük olduğu il ise %46,7 ile Muş oldu. Bu ili %50,9 ile Ağrı ve %53,2 ile Bitlis izledi.

Milli eğitim istatistikleri 2016/’17 öğretim yılı sonuçlarına göre; Türkiye genelinde örgün eğitime devam eden öğrenci sayısı 17 milyon 319 bin 433 oldu. Bu öğrencilerin %51,7’sinin erkek, %48,3’ünün ise kız öğrenci olduğu görüldü.

Özel eğitim gerektiren bireylere (işitme, görme, ortopedik ve hafif düzeyde zihinsel engelli) hizmet veren, özel olarak yetiştirilmiş personelin bulunduğu, geliştirilmiş eğitim programlarının uygulandığı özel öğretim kurumlarında örgün eğitime devam eden öğrenci sayısı ise 306 bin 205 oldu. Özel eğitim alan öğrenciler  örgün eğitimdeki öğrencilerin %1,8’ini oluşturdu. Özel örgün eğitime devam eden öğrencilerin %62,7’si erkek öğrenci iken %37,3’ü kız öğrenci oldu.

Yaşam memnuniyeti araştırması sonuçlarına göre; 2016 yılında eğitim hizmetleriyle ilgili yaşanan en fazla sorun eğitim masrafları konusunda oldu. Devlet okullarında eğitim masraflarında sorun görenlerin oranı %37,1 iken özel okullarda eğitim masraflarında sorun görenlerin oranı %58,8 oldu.

Devlet okullarında 2016 yılında eğitim hizmetleriyle ilgili yaşanan en az sorun %7,6 ile okula kayıt işlemlerinde yaşanırken, özel okullarda yaşanan en az sorunun %4,2 ile okulların ısınma, temizlik vb. koşullarında yaşandığı görüldü.

Eğitim hizmetlerinde en fazla yaşanan ilk 5 sorun, 2016
Resmi kız çocuk evlilikleri azaldı

Evlenme istatistiklerine göre; 16-17 yaş grubunda olan kız çocuklarındaki resmi evlenmelerin toplam resmi evlenmeler içindeki oranı 2015 yılında %5,2 iken 2016 yılında bu oran %4,6’ya düştü. Kız çocuk evlenmelerinin toplam evlenmeler içindeki oranının en yüksek olduğu il, %15,7 ile Ağrı oldu. Bu ili, %14,9 ile Muş ve %14,3 ile Kilis izledi. Kız çocuk evlenmelerinin toplam evlenmeler içindeki oranının en düşük olduğu iller ise sırasıyla; %1,1 ile Tunceli, %1,3 ile Trabzon ve %1,5 ile Karabük oldu.

ADNKS sonuçlarına göre; 15-64 yaş grubundaki her 100 kişi için 0-14 ve 65 ve daha yukarı yaş gruplarındaki kişi sayısı olarak tanımlanan toplam yaş bağımlılık oranı 2016 yılında %47,2 oldu. Çalışma çağındaki her 100 kişiye düşen 0-14 yaş grubundaki çocuk sayısını ifade eden genç bağımlılık oranı ise 2015 yılında %35,4 iken 2016 yılında %34,9’a düştü.

Hanehalkı işgücü araştırması sonuçlarına göre; 2016 yılında 15-17 yaş grubundaki çocukların işgücüne katılma oranı %20,8, istihdam oranı %18 ve işsizlik oranı %13,5 olarak gerçekleşti. Cinsiyete göre çocukların işgücüne katılımında ise farklılıklar gözlendi. Erkek çocuklarda işgücüne katılma oranı 2015 yılında %28,6 iken 2016 yılında %27,8’e düştü. Kız çocuklarında ise bu oran 2015 yılında %13 iken 2016 yılında %13,4’e yükseldi.

Aile yapısı araştırması, 2016 sonuçlarına göre; anne veya babaların çocuklarına verdikleri ceza türleri incelendiğinde, en yaygın ceza türünün %72,6 ile azarlama olduğu görüldü. Bunu, %48,7 ile İnternet’in yasaklanması ve %40,8 ile TV izlenmesine izin verilmemesi cezaları izledi.

Anne ve babaların çocuklarına verdikleri en az cezanın ise %8,9 ile odaya kapatma cezasının olduğu görüldü. Bu cezayı, %14,2 ile harçlığının kesilmesi ve %14,3 ile arkadaşları ile görüştürülmeme cezaları izledi.

Aile yapısı araştırması, 2016 sonuçlarına göre; anne ve babaların çocuklarına verdikleri ceza nedenleri incelendiğinde, en fazla ceza nedeninin %65,9 ile çocuğun eğitimini ihmal etmesi olduğu görüldü. Bunu sırasıyla, %46 ile çocuğun İnternette/bilgisayarda çok fazla oyun oynaması ve %33,3 ile kendi bakımını yapmaması ve odasını toplama gibi görevlerini yerine getirmemesi konuları izledi.

Anne ve babaların çocuklarına verdikleri en az cezalar ise %9,2 ile kılık/kıyafet tarzı, %10 ile ölçüsüz para harcaması ve %10,5 ile eve geç gelmesi nedenleriyle oldu.

Aile yapısı araştırması, 2016 sonuçlarına göre; bireylerin çocuk ile ilgili algıları incelendiğinde, Türkiye genelinde bireylerin %92,3’ünün çocuğun anne ve babasına yaşlılığında bakması gerektiğini düşündükleri görüldü. Çocuğun eşleri birbirine yakınlaştırdığını düşünen bireylerin oranı %88,1, her ailenin ekonomik durumuna göre çocuk yapması gerektiğini düşünen bireylerin oranı ise %85,3 oldu.

Türkiye genelinde bireylerin erkek çocuk ile ilgili algıları incelendiğinde; bireylerin %44,7’sinin neslin (soyun) devamının sadece erkek çocuk ile sağlanacağını ve %35,9’unun erkek çocuğun annenin itibarını artıracağını düşündükleri görüldü. Bireylerin erkek çocuk ile ilgili algıları İBBS 1.Düzeye göre incelendiğinde; her iki ifadeye de katılımın en fazla olduğu bölgenin %55 ile TRC Güneydoğu Anadolu (Gaziantep, Adıyaman, Kilis, Şanlıurfa, Diyarbakır, Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) olduğu görüldü.

Trafik kaza istatistiklerine göre; 2015 yılında meydana gelen trafik kazalarında 864 çocuk yaşamını yitirirken, 55 bin 198 çocuk yaralandı. Kazalarda ölen çocukların %44,8’inin 0-9 yaş grubunda, %21,5’inin 10-14 yaş grubunda ve %33,7’sinin ise 15-17 yaş grubunda olduğu görüldü.

Bu konu ile ilgili bir sonraki haber bülteninin yayımlanma tarihi Nisan 2018’dir.
_____________________________________________________________________________________AÇIKLAMALAR

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2012 yılından itibaren özel günlerde günün önemine atfen haber bülteni yayımlamaya başlamıştır. Dünyada çocuklara armağan edilen tek bayram olan “23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı” çerçevesinde çocuk nüfusa özel olarak çıkarılan bu haber bülteninde, çocuk nüfusun mevcut ve gelecekteki demografik yapısı, sağlık, eğitim, işgücü ve aile yapısı gibi sosyo-ekonomik özelliklerine yer verilmiştir.

Haber bülteninde yer alan veriler, TÜİK tarafından gerçekleştirilen sayım ve araştırmalar ile idari kayıtlardan yararlanılarak derlenmiştir.